وسواس فکری و عملی
می‌خواهید از خانه بیرون بروید، اما چندین بار قفل در را باز و بسته می‌کنید تا از قفل بودن آن مطمئن شوید.
حمام کردن شما بیشتر و طولانی تر از افراد عادی است و یا هنگام راه رفتن در خیابان، روی خطوط، پا نمی گذارید.
این نشانه ها بخشی از نشانه های معضلی است که امروزه آن را اختلال OCD (اختلال وسواس فکری-عملی) می نامند.
OCD جزو 20 دلیل عمده‌ی ناتوانی های حاصل از بیماری در دنیا است و امکان ابتلا به آن در دنیای پر استرس کنونی، برای همه وجود دارد و شاید بسیاری از ما، بدون اینکه بدانیم از آن رنج می بریم.
OCD یک اختلال اضطراب است که مشخصه ی آن افکار غیر قابل کنترل و ناخواسته و الگوهای مکرر رفتاری است که شما برای انجام آنها احساس اجبار می‌کنید.
افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری - عملی، یا دچار وسواس های عملی، یا دچار وسواس های فکری و یا دچار هردو باهم هستند.
منظور از وسواس فکری، افکار، تصویر های ذهنی، یا میل های ناگهانی به انجام کاری یا گفتن چیزی است که فرد را ناراحت می کند و دایماً هم در ذهن تکرار می شوند.
منظور از وسواس عملی، رفتارهایی است که فرد احساس می کند مجبور است آن ها را تکرار کند تا اضطرابش کاهش پیدا کند یا جلوی یک اتفاق بد گرفته شود.
اغلب آدم های مبتلا به وسواس فکری - عملی هم افکار ناراحت کننده و هم رفتارهای تکرار شونده را تجربه می کنند.
بیشتر آدم هایی که مبتلا به این اختلال هستند می دانند که ترس های آن ها کاملاً واقع بینانه نیستند.
خیلی از این افراد می دانند که رفتار وسواسی آن ها بی معنی و بیهوده است ولی نمی توانند جلوی خود را بگیرند، انگار که مجبورند این رفتارهای تکراری انجام دهند.
معرفی پرسشنامه پرسشنامه وسواس (فکری – عملی ییل-براون)
این پرسشنامه به منظور بررسی میزان وسواس فکری – عملی افراد مختلف توسط ییل-براون طراحی گردیده است.
دو خرده مقیاس در این پرسشنامه عبارت اند از:
(الف) «افکار وسواسی (Obsessions)»: شامل وسواس پرخاشگرانه، وسواس های آلودگی، وسواس‌های جنسی، وسواس های احتکار یا جمع‌آوری، وسواس‌های مذهبی، وسواس‌های تقارن و نظم، وسواس‌های متفرقه، و وسواس‌های جسمی،
(ب) «رفتارهای وسواسی/اجباری (Compulsions)»: شامل شست‌وشو و نظافت، وارسی، آداب تکرار، رفتارهای وسواسی مربوط به شمارش، نظم و ترتیب، احتکار، و رفتارهای وسواسی متفرقه.
این آزمون دارای 10 سوال است و هر سوال شامل پنج جواب (طیف پنج درجه ای) می باشد.
معمولا این آزمون برای افراد بالای 14 سال به کار گرفته می شود.
راه های مقابله با وسواس فکری و عملی
- خواب کافی داشته باشید.
- حافظه تان را تقویت کنید.
- تکنیک های آرام سازی را تمرین کنید.
- خود را با دوستان و اعضای خانواده سرگرم کنید.
- ورزش کنید.
- هنگام شروع افراد وسواس گونه آنها را یادداشت کنید تا متوجه تکرارشان شوید.
- به یک رواشناس مراجعه کنید.