بهداشت روان
سلامت روان یکی از ابعاد سلامتی بنا به تعریف WHO می باشد.
مطالعه میزان بیماریها در ایران و جهان نشان می دهد که اختلالات روانپزشکی از دلایل عمده سال های از دست رفته عمر به دلیل بیماری و ناتوانی هستند. طبق برآورد سازمان جهانی بهداشت، یک نفر از هر چهار نفر در طول زندگی خود به یکی از اختلالات روانپزشکی مبتلا می شود.
سلامت روان شاخصی است که توانایی فرد در کنار آمدن با خواسته های محیطی، اجتماعی، عاطفی یا جسمی را نشان می دهد.
با این حال، هنگامی که فرد خود را در یک موقعیت به دام انداخت و استراتژی های مقابله با رفتار به طور مؤثر عمل نمی کند، خود را تحت فشار روانی زیادی می یابد. این استرس معمولاً در علائمی مانند اضطراب، استرس، بی قراری یا سرخوردگی و مواردی از این دست منعکس می شود.
اگر این بیماری مدت طولانی و بسیار گسترده توسط فرد احساس شود، ممکن است علائم قطعی شود (یا به سندرم تبدیل شود) و به عنوان یک بیماری جدی ظاهر شود؛ بنابراین سلامت روان نباید با بیماری روانی اشتباه گرفته شود، سلامت روان مطالعه وضعیت روحی فرد قبل از بیماری است.
به این ترتیب، سلامت روانی وضعیت روحی را آشکار می کند که با آرامش، هماهنگی و ظرفیت ذهنی مشخص می شود و با عدم وجود علائم ناتوانی و ضعف در هر دو بعد روانشناختی و جسمی فرد مشخص می شود.
بهداشت روان حالتی از رفاه است که در آن فرد توانایی هایش را باز می شناسد و قادر است با استرس های عادی و معمول زندگی، سازگاری داشته و از نظر شغلی مفید و سازنده باشد.
همه در زندگی فشار روانی را تجربه می کنند که البته میزان معینی از آن برای ایجاد انگیزش مفید است، اما سطوح فشار روانی باید به دقت مورد بازبینی واقع شود.
فشار روانی می تواند مشکلات جسمانی (از قبیل فشار خون بالا، سردرد، گردن درد، خستگی) تولید کند و ممکن است سرآغازی برای ناتوانی روانی در بعضی از مردم باشد.
معرفی پرسشنامه چک لیست بهداشت روانی
این پرسشنامه به منظور تهیه ابزاری مفید برای تشخیص افراد دارای سلامت روانی ضعیف و نیاز به ابزارهای تشخیص روانشناختی طراحی شده است.
سلامت روان از طریق عدم وجود علائم ناتوانی و ضعف در هر دو بعد روانشناختی و جسمی فرد، به عنوان یک وضعیت روانی تعبیر شده است.
پرامود کومار ابتدا 21 علامت و سپس فهرست 16 علامت را به عنوان یک چک لیست سلامت روان انتخاب کرد.
این پرسشنامه شامل 11سوال و همچنین هر سوال دارای چهار جواب به صورت لیکرت چهار درجه ای می باشد.
همچنین این پرسشنامه دارای روایی و اعتبار است.
معیارهای سلامت روانی
معیارهایی برای کسب اطمینان از سلامت روانی وجود دارند، بعضی از این معیارها عبارت اند از:
- تغذیه مناسب
- ورزش منظم
- کار و فعالیت در حد توان
- معاشرات با دیگران
- دانستن روش هایی برای ابراز وجود و عملی کردن آن ها
- خواب کافی
- شوخ طبعی و خنده رو بودن
- توان مقابله با مشکلات
- دانستن و به کارگیری روش های آرامش بخش در زندگی
- اهمیت دادن به زمان تفریح
ویژگی های فرد دارای سلامت روان
- می تواند فعالیت روزمره خود را به خوبی انجام دهد (توانایی های خود را درحد واقعی (نه بیشتر و نه کمتر) ارزیابی کرده و به خود احترام می‌گذارند).
- با اعضای خانواده و اجتماع ارتباط و سازگاری خوبی داشته باشد (به حقوق دیگران احترام گذاشته و به آنها علاقمند شده و احترام و دوستی دیگران را جلب می کنند).
- از زندگی روزمره لذت می برند (تحت تاثیر عواطف، ترس، خشم، عشق یا گناه خود به طوری قرار نمی‌گیرند که زندگیشان پریشان شود).
- می‌توانند نیازهای زندگی خود را برآورده و برای دشواری های زندگی، راه حلّی پیدا کنند. (این افراد به طور معقول احساس امنیت و کفایت دارند).